Coaching to jedno ze słów, które w ostatnich latach jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Można odnieść wrażenie, że z usług tych korzystają wszyscy wokół: zarówno firmy jak i osoby indywidualne. Co odróżnia coacha od mentora lub trenera? Czy inwestycja ta się opłaca? W jaki sposób coaching może pomóc w rozwoju kariery w IT, wpłynąć na efektywność zespołów i przyczynić się do rozwoju biznesu?
Coaching, czyli co?
Najprościej mówiąc, coaching jest procesem wspierania rozwoju osoby, zespołu lub organizacji. Jego zadaniem jest pomoc w rozwinięciu potencjału, formułowaniu i osiąganiu celów, przezwyciężaniu zastanych trudności i wypracowaniu nowych, skutecznych rozwiązań. Mimo że coaching bywa nazywany niekiedy mentoringem, procesy te zasadniczo się od siebie różnią. Zadaniem pierwszego z nich jest takie nakierowanie toku myślenia klienta, aby sam wpadł na pomysł rozwiązania danego problemu. Służy temu m.in. zadawanie otwartych pytań, głęboka refleksja oraz udzielanie informacji zwrotnych. Co istotne, coach zwykle nie jest ekspertem w dziedzinie która sprawia klientowi trudność. Inaczej jest w przypadku mentora, który specjalizuje się w określonej branży. Mając wiedzę i znając szczegóły dotyczące pracy, dzieli się swoim doświadczeniem z młodszymi kolegami a relacja z nim przebiega na zasadzie mistrz-uczeń. Coach nie jest również trenerem. Zadaniem tego drugiego jest bowiem przekazywanie określonej wiedzy i doskonalenie określonych umiejętności i zachowania uczestników szkolenia.
Indywidualna ścieżka kariery
Przeciętny specjalista IT przynajmniej kilkukrotnie w swojej karierze zmienia pracę. Ważne, aby decyzje te nie były podejmowane pochopnie, ale z uwzględnieniem indywidualnych predyspozycji oraz zgromadzonego doświadczenia. Aby dokonywać świadomych wyborów i czerpać satysfakcję z pracy, trzeba jednak poznać swoje zasoby. Temu właśnie służy proces coachingowy. Dzięki niemu programista może poznać swoje cechy, mocne strony a także kompetencje osobiste i zawodowe. To z kolei przekłada się na skuteczniejsze działania na rynku pracy. Coaching ma również zastosowanie w takich obszarach jak zarządzanie czasem, radzenie z emocjami (strach, złość, brak motywacji), które utrudniają zawodowe funkcjonowanie, a także wypalenie zawodowe. Z usług coacha warto również skorzystać, jeśli chcemy rozwijać swoje „miękkie” umiejętności, takie jak komunikatywność, elastyczność, asertywność czy zdolności negocjacyjne. Nie trzeba dodawać, jak pożądane są to dziś kompetencje u specjalistów IT.
Wsparcie dla biznesu
Innym wariantem coachingu są sesje przeprowadzane w firmie. Idea team coachingu opiera się na założeniu, że zespół jest organizmem, który podobnie jak pracownik podlega procesowi rozwojowemu, tyle że bardziej skomplikowanemu. Dzięki temu narzędziu możliwe jest m.in. zbudowanie klimatu współdziałania, poprawienie relacji pomiędzy członkami teamu, sprecyzowanie wspólnych celów oraz wypracowanie nieszablonowych rozwiązań napotykanych problemów. Team coaching jest szczególnie skuteczny w kontekście wdrażania zmian, pozwalając uczestnikom zdobyć wartościowe narzędzia, które będą możliwe do późniejszego zastosowanie zarówno indywidualnie jak i podczas pracy zespołowej. Zastosowanie team coachingu gwarantuje wzrost motywacji w zespole, zwiększa poczucie przynależności wśród poszczególnych członków a rozłożenie całego procesu w czasie sprawia, że jego efekty są długotrwałe.
Niezależnie od formuły, dobrze przeprowadzony coaching może być doskonałym katalizatorem, który przyspiesza rozwój kariery i wpływa na efektywność zespołu. Na szczęście coraz więcej specjalistów IT oraz szefów firm zdaje sobie sprawę, że rozwoju kariery nie warto pozostawiać przypadkowi a proces coachingu przestaje być postrzegany jako zbędny wydatek, ale konieczność.