Z tego wpisu dowiesz się:

• jakie znaczenie dla branży IT mają 50% koszty uzyskania przychodu?
• na czym polegają zmiany wprowadzone od początku 2018 roku?
• jakie konsekwencje niosą ze sobą nowe przepisy?

Początek bieżącego roku przyniósł istotne zmiany w autorskich umowach o dzieło. Przepisy te wprowadzają m.in. nowe zasady opodatkowania twórców. Ścisłe określenie rodzajów działalności twórczej uprawnionej do stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu znacząco wpływa również na pracowników branży IT. Przyjrzyjmy się, co dokładnie oznaczają te zmiany i z jakimi konsekwencjami się wiążą.

Przed zmianami

50% koszty uzyskania przychodu jeszcze przed nowelizacją przepisów były powszechnie stosowane przez pracodawców z branży technologicznej, w których pracownicy w ramach swojej działalności wytwarzają utwory (m.in. programiści, web developerzy, graficy, twórcy gier). Powszechną praktyką wobec osób zatrudnionych na umowę o pracę było stosowanie podwyższonych kosztów do części wynagrodzenia wypłacanego pracownikom za przeniesienie praw autorskich. Jednym z warunków umożliwiających korzystania z tego mechanizmu było procentowe określenie w umowie o pracę, jaka cześć wynagrodzenia pracownika przypada mu w związku z tworzeniem przez niego utworów, a jaka część wypłacana jest za pozostałe czynności. Wysokość honorarium zależała zwykle od tego, jak wiele czasu pracownik miał poświęcać na wykonywanie czynności o charakterze twórczym. Podstawową korzyścią przepisów przed nowelizacją było wyższe wynagrodzenie pracownika netto przy jednoczesnym utrzymaniu kosztów zatrudnienia pracownika na dotychczasowym poziomie, co w sytuacji rynkowej rywalizacji o specjalistów IT, stanowiło ogromny atut pracodawcy. Co się zatem zmieniło?

Programiści uprzywilejowani

Nowe przepisy, które weszły w życie z początkiem 2018 roku, zwiększają limit podwyższonych kosztów uzyskania przychodu do 85 528 zł. Oprócz tego jednak wskazują również rodzaje twórczej działalności uprawnionej do preferencyjnych kosztów uzyskania przychodu. W praktyce zatem nowelizacja ta dopuszcza stosowanie 50% kosztów jedynie w przypadku podatników uzyskujących przychód ze ściśle ustawowo określonej działalności twórczej, w tym tworzenie oprogramowania. Dla dużej części specjalistów IT, którzy przed nowelizacją korzystali z podwyższonych kosztów, zmiana jest niekorzystna. Wątpliwości budzi to, czy do preferencyjnych odliczeń kwalifikują się inne czynności związane z tworzeniem programów komputerowych niż pisanie kodu, takie jak testowanie, tworzenie dokumentacji czy strony graficznej aplikacji. Nie rozwiewa ich przyjęty 6 lutego 2018 projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzający zmiany zmierzające do rozszerzenia listy uprzywilejowanych grup zawodowych m.in. o twórców gier.

Niekorzystna interpretacja

Dodatkowym problemem, przed jakim stają pracodawcy IT, jest nowa interpretacja organów podatkowych na temat określania honorarium autorskiego jako procentu ogólnego wynagrodzenia pracownika. Zakwestionowano również powiązanie jego wysokości z czasem pracy, który jest przez pracownika przeznaczany na tworzenie utworów. Według tych interpretacji nie powinien być on powiązany z wartością przychodu, do którego stosowane są 50% koszty. W przypadku umów o dzieło dotyczących tworzenia oprogramowania lub jego części sprawa ta zatem nie budzi wątpliwości. W innych przypadkach jednak odpowiedzialność za błędne zastosowanie 50% kosztów spoczywa na pracodawcy a kwestia ta może być poddawana kontrolom przez Urząd Skarbowy przez 5 lat.

Wprowadzone zmiany niosą ze sobą wiele niejasności i pozostawiają wiele możliwości interpretacyjnych. Dla części specjalistów IT oznaczają odprowadzanie wyższego podatku, dla pracodawców z kolei, oprócz konieczności weryfikacji umów, problemy z oszacowaniem kosztów i planowaniem budżetów.