Z tego wpisu dowiesz się:
- czym są relacyjne bazy danych?
- jakie są ich największe korzyści?
- które liczą się na rynku najbardziej?
Przeglądając się bliżej ofertom pracy dla specjalistów IT nietrudno zauważyć, że wśród poszukiwanych przez pracodawców umiejętności ważne miejsce zajmuje znajomość relacyjnych baz danych. Choć na rynku można spotkać wiele różnych modeli, takich jak bazy obiektowe, sieciowe czy hierarchiczne czy tzw. NoSQL, spośród wszystkich koncepcji właśnie ten od lat święci triumfy a jego wdrożenia można spotkać praktycznie w każdej firmie. Co dokładnie kryje się pod pojęciem „relacyjne bazy danych” i dlaczego warto dobrze poznać ten model?
Liczą się relacje
Relacyjny model baz danych to, najprościej mówiąc, zbiór danych połączonych ze sobą relacjami. Ten sposób przechowywania informacji pozwala uniknąć powtarzania się danych oraz umożliwia przeprowadzanie analiz na podstawie wielu tabel. Każda tabela składa się z rekordów a te z kolei z pól (komórek) przechowujących jedną daną. Aby móc utworzyć z tabel relacyjny model danych, przynajmniej w jednej z nich musi występować klucz główny, czyli kolumna, która posłuży do identyfikacji poszczególnych rekordów tabeli. Wartości w kluczu muszą być unikalne, aby istniała możliwość przypisania jednego wiersza tabeli do jednej wartości klucza i zwykle funkcję taką spełnia numer porządkowy. Jakie relacyjne bazy danych mają największy udział na rynku? Obecnie są to MySql, PostgreSql, Oracle oraz Microsoft SQL.
Bez SQL ani rusz
Bazy relacyjne znajdują obecnie bardzo szerokie zastosowanie w biznesie, nauce, instytucjach rządowych i wojsku – wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z procesowaniem dużej ilości danych. W tabelach przechowywane są informacje o klientach, pracownikach czy towarach. Czym jednak byłyby te bazy, gdyby nie narzędzie, które pozwala „przemawiać” do nich w ich języku i w ten sposób uzyskiwać od nich potrzebne informacje? Narzędziem tym SQL (wraz z różnymi dialektami i odmianami), czyli strukturalny język zapytań używany do tworzenia, modyfikowania baz oraz do umieszczania i pobierania danych. Co ciekawe, mimo że został opracowany przez IBM (w latach 60.), to Oracle była pierwszą firmą, która włączyła go do swojego produktu.
Zalety relacyjnych baz danych
Silna pozycja na rynku relacyjnych baz danych nie wzięła się z próżni. Wartości, które sobą reprezentują, są godne docenienia. Jakie są ich najważniejsze cechy?
- Szybkość – dobrze napisane zapytanie umożliwia relatywnie szybki dostęp do określonych informacji, szczególnie w wypadku rozbudowanych baz danych.
- Niezależność danych – tabele są od siebie niezależne i można je praktycznie w dowolny sposób modyfikować. Dzięki temu relacyjne bazy danych oferują dużo wyższy poziom niezależności danych niż bazy hierarchiczne czy sieciowe.
- Język SQL – niezależnie od dostawcy oferującego systemy bazodanowe, dzięki pewnej standaryzacji SQL-a, programistom znającym model relacyjny łatwiej poruszać się i uczyć nowych dialektów tego języka.
- Prostota – relacyjne bazy danych oparte są na tabelach (wierszach i kolumnach), dlatego są łatwe do zrozumienia. Nie ma konieczności tworzenia złożonych diagramów, które są charakterystyczne dla hierarchicznych i sieciowych baz danych.
- Łatwe usuwanie błędów – usuwanie i wycofywanie błędów jest proste jeśli pojawią się błędy z danym zapytaniem.
- Współbieżność – jest to duża zaleta w przypadku kiedy wielu użytkowników dokonuje operacji w tym samym czasie (np. rezerwowanie wycieczek poprzez system on-line na stronie, zakup towarów poprzez platformy internetowe) i konieczna jest poprawna koordynacja i kolejność.
Mimo że model relacyjny jest już dojrzałym czterdziestolatkiem (został opracowany w latach 70. ubiegłego wieku), wciąż nie widać alternatywy, która mogłaby go w najbliższym czasie zastąpić. Rynek bazodanowy rozwija się cały czas, a co za tym idzie rośnie zapotrzebowanie na specjalistów od baz danych, którzy mogą spać spokojnie i nie obawiać się o swoją przyszłość.
