Wypalenie zawodowe to coś, co może przytrafić się każdemu pracującemu ponad swoje siły, ale istnieją branże, które są szczególnie narażone na ten syndrom. Wśród nich jest także branża IT. W tym artykule poznasz 10 skutecznych metod, które pozwolą Ci uniknąć znużenia pracą, albo przynajmniej uświadomią Ci, że to jest właśnie ten moment, w którym trzeba rozważyć zmianę dotychczasowej firmy, czy nawet ścieżki zawodowej.
Metody wymienione w artykule to:
- Asertywność to podstawa
- Pracuj jedynie w czasie pracy
- Łącz lub deleguj zadania
- Ustal priorytety
- Zadbaj o swoją higienę psychiczną
- Wykorzystaj dostępne narzędzia
- Rozrywka w czasie pracy? Czemu nie!
- Sztuka odmawiania jest do nauczenia
- Wyciągaj wnioski
- Zmień firmę lub branżę
1. Asertywność to podstawa
Jeśli jesteś nowy i dopiero wdrażasz się w pracę w firmie, często możesz paść ofiarą przekonania, że trzeba się wykazać, by dostać umowę na stałe. Z takiego założenia czasem wychodzą także menedżerowie, którzy zlecają „nowym” coraz więcej obowiązków, co w efekcie prowadzi do ich wykorzystywania. Jeśli czujesz się przytłoczony ilością zadań do wykonania, nie musisz się zgadzać na kolejne. Pamiętaj, że Twoja niedyspozycja nie oznacza, że musisz na siebie brać więcej obowiązków i ewentualne nadgodziny.
Jeśli Twój szef nadal będzie uważał Cię za osobę mało produktywną, a nawet nie przedłuży Ci umowy, to wiedz jedno – to nie jest firma, z jaką chciałbyś współpracować na dłużej i w której czułbyś się spełniony zawodowo. Pracuj dokładnie tyle, ile wynosi Twój etat, chyba że zdarzy się naprawdę wyjątkowa sytuacja, w której cały zespół będzie musiał przysiąść do projektu, bo rozwiązanie jest potrzebne ASAP. W innym razie – asertywność to podstawa Twojego dobrego samopoczucia zawodowego i pierwsza skuteczna metoda, która pomoże uniknąć Ci wypalenia.
2. Pracuj jedynie w czasie pracy
Spotkasz ich w każdej firmie IT. Masz wrażenie, że nie wracają do domu, bo zawsze są w pracy wcześniej niż Ty i wychodzą później. Nigdy nie widziałeś ich na przerwie lunchowej, czasem wyjdą na firmowe piwo. To pracownicy, którzy nie potrafią odmówić i całe swoje życie (także prywatne) podporządkowali pracy zawodowej. Niestety, tak nie można funkcjonować wiecznie i to właśnie te osoby są najbardziej narażone na wypalenie zawodowe, zawały serca i inne choroby, które powoduje chroniczny stres. Zdecydowanie nie chcesz do nich dołączyć, dlatego, o ile to możliwe, pracuj jedynie w wyznaczonym czasie. Zachowaj zdrowy work-life balans.
3. Łącz lub deleguj zadania
Często jest tak, że specjaliści IT pracują nad kilkoma projektami naraz. To może znacząco obniżyć efektywność, dlatego często (jeśli się da) takie funkcjonowanie ułatwia zarówno starannie rozplanowany harmonogram z uwzględnieniem przerw w pracy, jak i łączenie kilku zadań w jedno. Kolejną opcją jest delegowanie zadań – możesz to zrobić, nawet jeśli nie jesteś team liderem, wystarczy, że porozmawiasz ze swoim przełożonym o tym, że Twoja wydajność nie pozwala na utrzymanie kilku projektów jednocześnie. To też jest dobry test asertywności!
4. Ustal priorytety
Nie wierz, jak usłyszysz, że każdy task ma priorytet i wszystko trzeba zrobić ASAP. Aby to udowodnić, warto opracowywać miesięczny harmonogram zadań, w którym razem z zespołem ustalisz priorytety – najważniejsze zadania powinny się znaleźć na początku listy, na końcu te, które jeszcze mogą poczekać. Do robienia elektronicznych zespołowych harmonogramów możesz wykorzystać Asanę lub JIRĘ, pamiętaj też o aktualizowaniu listy z każdą wdrożoną zmianą.
5. Zadbaj o swoją higienę psychiczną
Wbrew pozorom nie chodzi tutaj o wizytę u psychologa, ale o to, by w miarę możliwości zapewniać sobie 7-8 h snu, budzić się wypoczętym, a wraz z wyjściem z biura do domu, zamykać też w głowie drzwi z napisem „praca”. Tylko w ten sposób uda Ci się zachować równowagę pomiędzy pracą i życiem prywatnym. Po pracy relaksuj się tak często, jak tylko możesz! Spędź czas z rodziną, wyjdź do knajpy z przyjaciółmi, pograj w ulubioną grę. Zobaczysz, że kolejny dzień w pracy od razu będzie bardziej produktywny!
6. Wykorzystaj dostępne narzędzia
Slack, Google Drive, ASANA, Microsoft Teams, JIRA czy GiTHub – to tylko kilka narzędzi, które sprawią, że komunikacja z zespołem oraz podział zadań będzie sprawniejsza, łatwiejsza i mniej problemowa. Praca programisty, która docelowo polega na projektowaniu kodu i jego optymalizacji, będzie jeszcze bardziej wydajna, gdy jego uwaga nie będzie stale rozpraszana przez przychodzące maile, calle, SMS-y. Wbrew pozorom, dobrze dobrane narzędzia do komunikacji oraz strategia komunikacyjna powinny być priorytetem w każdej firmie IT, zwłaszcza gdy organizacja wdrożyła możliwość pracy zdalnej.
7. Rozrywka w czasie pracy? Czemu nie!
Od jakiegoś czasu w niektórych firmach IT w trakcie pracy biurowej można wychodzić do chill roomów, w których jest wygodna kanapa, a często także stół do ping-ponga czy konsola z grami. Wszystko po to, by się odprężyć, a nawet wpaść na kreatywne rozwiązanie problemu w trakcie meczu ping-ponga z kolegą z zespołu. Chill roomy to świetna opcja dla osób, które mają problem z koncentracją uwagi i szybko są przebodźcowane. Nawet krótka wizyta w chill roomie może poprawić Twoją efektywność w pracy. To co, gotowy na partyjkę ping-ponga?
8. Sztuka odmawiania jest do nauczenia
Odmawiać trzeba umieć, podobnie jak przyjmować. To nie jest łatwe, ale jeśli będziesz stawiać granicę zbyt często, Twój szef może odnieść wrażenie, że nie wywiązujesz się ze swoich obowiązków. Z drugiej strony, jeśli zbyt rzadko będziesz mówił „nie”, to szybko się wypalisz. Aby mieć dokładny obraz Twoich obowiązków i wiedzieć, kiedy faktycznie możesz przyjąć kolejne zadanie bez straty na wydajności, potrzebne Ci solidne rozeznanie i analiza pracy własnej oraz czasu poświęconego na wykonywanie codziennych obowiązków. Jeśli się do tego przygotujesz, będziesz wiedział, gdzie i kiedy postawić granicę. Odmawianie nie jest łatwe, niestety większość osób pracujących powiela dwie wspomniane wyżej skrajności, zamiast spróbować nauczyć się dobrej asertywności.
9. Wyciągaj wnioski
Wyciąganie wniosków to bardzo przydatna umiejętność, zwłaszcza na ścieżce zawodowej. Każdy popełnia błędy, ale jedynie część pracowników potrafi wyciągnąć z nich odpowiednie wnioski i uniknąć powielania takich samych błędów w przyszłości. Jeśli wyciągniesz odpowiednie wnioski, będziesz miał narzędzia do tego, by pokierować swoją karierą tak, żeby się rozwijać i spełniać np. nie złożysz ponownie CV do firmy, która wykorzystuje pracowników.
Warto też co jakiś czas analizować przyczyny swoich błędów np. dlaczego nie udało Ci się wykonać konkretnego zadania w terminie. Czy przeszkodą był brak jakichś umiejętności? Zbyt mało czasu? Oczekiwania niedostosowane do Twoich możliwości? W ten sposób nauczysz się na swoich błędach, a nawet znacząco poprawisz efektywność w pracy.
!0. Zmień firmę lub branżę
Jeśli doszedłeś do momentu, w którym wypalenie zawodowe przeszkadza Ci w codziennym funkcjonowaniu (nie tylko zawodowym), wymienione sposoby się nie sprawdzają, a Ty coraz częściej budzisz się sfrustrowany świadomością, że musisz iść do pracy, to sygnał, że sytuacja jest poważna. Nie można lekceważyć objawów wypalenia zawodowego, bo jego długotrwałe skutki mogą być trudne do usunięcia bez skorzystania z pomocy lekarza psychiatry czy psychoterapii.
Jeśli czujesz, że utknąłeś w martwym punkcie i dotychczasowa praca nie sprawia Ci satysfakcji, weź kilka dni wolnego i zastanów się nad tym, co możesz zrobić, żeby sobie pomóc. Czy będzie konieczna zmiana obowiązków? Zmiana stanowiska? Może będziesz musiał zmienić firmę lub całkowicie zmienić swój dotychczasowy zawód? Nie ma w tym nic nieodpowiedniego, ważne jest, by w odpowiednim momencie przełamać ten marazm i wybrać dla siebie nową ścieżkę zawodową, która będzie zgodna z Twoimi potrzebami.