Przyznajmy szczerze – nikt nie lubi być oceniany i wartościowany, zwłaszcza na tle innych. Z tego powodu wśród wielu pracowników hasło „ocena okresowa” budzi sporo emocji. Najczęstszą obawą związaną z ewaluacją jest to, że jej wynik wpłynie negatywnie na naszą pracę i karierę, a w najgorszym wypadku doprowadzi do zwolnienia. Czy rzeczywiście jest się czego bać?
Ocena okresowa czyli co?
Powszechnie wiadomo, że najcenniejszym kapitałem, jaki posiada firma, są ludzie. Sprawne podejmowanie istotnych decyzji kadrowych wymaga wiedzy i temu właśnie mają służyć systemy ocen pracowniczych. Oceny, a właściwie rozmowy, mają formę spotkania pracownika z przełożonym (lub przełożonymi), podczas którego omawiane są wyniki, postęp projektów czy plany na przyszłość. Sama ocena tworzona jest na podstawie porównania pracy, zachowań, cech osobowości danego pracownika w odniesieniu do innych zatrudnionych lub też do oczekiwań pracodawcy wobec tego konkretnego stanowiska. Taka ewaluacja przeprowadzana jest cyklicznie (w większości firm raz do roku) z zastosowaniem odpowiednich procedur, narzędzi i metod. Oceny pracowników nie służą tylko i wyłącznie kontroli wyników. Właściwie przeprowadzone są źródłem nieocenionych wskazówek dotyczących strategii rozwoju firmy, kariery konkretnych pracowników, tworzenia systemu wynagrodzeń czy planowania szkoleń. Warto podkreślić, że cały proceder ma sens tylko wtedy, gdy jest odpowiednio przygotowany i skrojony miarę danej firmy.
Nie taki diabeł straszny
Choć trudno nie zgodzić się z faktem, że przeprowadzana przez pracodawcę ocena okresowa, może budzić skojarzenia z czasami szkolnymi i powodować u pracowników pewien brak komfortu, warto spróbować „odczarować” tę procedurę i dostrzec jej pozytywne aspekty. Przede wszystkim rozmowa oceniająca to niepowtarzalna okazja na kompleksowy feedback. Wiedza o tym, jak jest się postrzeganym przez przełożonego, jakie są nasze mocne strony a nad którymi kompetencjami powinniśmy jeszcze popracować, może być nieoceniona pod kątem dalszego zawodowego rozwoju. Warto pamiętać, że ocena okresowa to nie tylko wskazywanie obszarów do poprawy ani, tym bardziej, szukanie pretekstu do zwolnienia kogokolwiek. To również doskonały moment, żeby pochwalić się przed szefem swoimi sukcesami i pomysłami na przyszłość. Kto wie, może uda się wynegocjować udział w ciekawym szkoleniu lub nawet podwyżkę?
Grunt to dobre przygotowanie
Termin, kiedy będą przeprowadzane oceny okresowych jest zwykle wcześniej znany. Warto wykorzystać ten czas na odpowiednie przygotowanie, które nie tylko pozwoli lepiej wypaść przed przełożonymi, ale także zmniejszy sam stres przed byciem ocenianym. Przede wszystkim przyda się rzetelna samoanaliza ostatnich miesięcy i obiektywne spojrzenie na wykonywane projekty i zadania. Podczas spotkania dobrze jest dysponować bowiem konkretnymi informacjami i przykładami, popartymi twardymi faktami. Pozwoli to na rzeczową dyskusję, a w razie różnych opinii na temat oceny minionych projektów, ułatwi przedstawienie swojego punktu widzenia. Chwalenie się sukcesami to jedno, ale podczas rozmowy okresowej nie można również zapomnieć o porażkach czy potknięciach, które w końcu każdemu zdarzają się w pracy. Zamiast jednak koncentrować się na szczegółach, warto podkreślić wyciągnięte z nich wnioski, które pozwolą uniknąć podobnych błędów w przyszłości.
Dobrze przygotowany system ocen okresowych wiąże się z szeregiem korzyści nie tylko dla firmy, ale i dla pracownika. Dlatego warto dostrzec w nim przede wszystkim szansę na rozwój zawodowy i zwiększenie motywacji do dalszej pracy. Z takim podejściem żadna ewaluacja nie będzie straszna.
