Ubuntu 20.04 Focal Fossa jest już dostępne w wersji stabilnej. Jest ono szczególnie ważne nie tylko ze względy na liczne i ważne nowości, kierowane zarówno do użytkowników desktopowych, jak i serwerowych, ale też na wydłużony okres wsparcia. Ubuntu 20.04 LTS to system bazujący na jądrze Linux w wersji 5.4, którego domyślnym środowiskiem graficznym jest GNOME 3.36. Wydanie będzie wspierane aż przez dziesięć lat od premiery.

Jądro, środowisko i pakiety

Spora część najważniejszych nowości w nowym Ubuntu wynika z aktualizacji kluczowych komponentów systemu, przede wszystkim zaś jądra Linux. Jak wspomniano, mamy tu do czynienia  z Linuksem w wersji 5.4, dzięki czemu Ubuntu dysponuje już natywną obsługą implementacji VPN Wireguard, nowym sterownikiem systemu plików exFAT czy funkcją blokady jądra, która pozwala na opcjonalne ograniczenie uprawnień konta root. Więcej uwagi tej wersji jądra poświęciłem w artykule opublikowanym w dniu jej premiery.

Choć nie brakuje licznych wariantów dystrybucji wykorzystujących inne środowiska graficzne, to domyślnym dla Ubuntu jest dalece zmodyfikowane GNOME, w tym przypadku w wersji 3.36. W rezultacie możliwa jest już zmiana kolejności ikon w menu głównym metodą przeciągnij i upuść, można tam tak tworzyć foldery z aplikacjami. Solidnie przeorganizowane zostały ustawienia środowiska, a domyślne GUI hipernadzorców maszyn wirtualnych Boxes doczekał się licznych usprawnień. Nowościom w tej wersji GNOME także poświęciłem osobną publikację.

Po instalacji na pokładzie znajdziemy Firefoksa w wersji 75, Thunderbirda 68.7.0 czy pakiet biurowy LibreOffice 6.4. PulseAudio dostępny jest w wersji 14, stos Mesa w 20.0, QEMU zaktualizowano do wersji 4.2. Dla deweloperów ważną, choć nie stanowiącą niespodzianki informacją, jest to, że odtąd domyślną wersją Pythona w Ubuntu jest wydanie 3.8.2. PHP dostępne jest w wersji 7.4, Ruby w 2.7, Ruby on Rails w 5.2.3. W nowym Ubuntu znajdziemy też OpenJDK 11, rustc 1.41, GCC 9.3 czy golang 1.13.

Ubuntu 20.04 – co nowego?

Czas na nowości strcite w samym Ubuntu. Na początek na tapet weźmy te zauważalne już na pierwszy rzut oka – ekran bootowania wyświetlać będzie odtąd logo producenta pobrane z BIOS-u, a po zalogowaniu się zobaczymy odświeżony temat graficzny Yaru. Odtąd możliwe jest przełączanie się pomiędzy trzeba trybami – jasnym, standardowym, łączącym elementy ciemnego obramowania okien i jasnego wnętrza, oraz ciemnym. Oczywiście przygotowano także nowy zestaw tapet oraz odświeżono zestaw ikon.

Ważną zmianą, która dotyczyć będzie zapewne większości użytkowników dystrybucji, jest także podmiana domyślnej wersji graficznego sklepu z oprogramowaniem na snap-store, który zastąpił budowany na bazie sklepu z GNOME pakiet ubuntu-software. Nie mniej ważny jest obsługa szyfrowania ZFS, które było już dostępne w wersji 19.10. Nowe wydanie LTS różni się od poprzedniego między innymi szyfrowaniem natywnym z przyśpieszaniem sprzętowym. Wciąż jednak nie zdecydowano się na udostępnienie ZFS w wersji stabilnej.

Canonical nawiązał także współpracę z koordynatorami projektu libfprint, dzięki czemu Ubuntu lepiej będzie radzić sobie z montowanymi dziś w laptopach na dużą skalę czytnikami linii papilarnych. Poprawiono zarówno back-end, jak i interfejs graficzny pozwalający na zarządzanie wzorów. Ponadto firma deklaruje współpracę z takimi producentami, jak Dell, HP czy Lenovo, dzięki czemu od wersji 20.04 Ubuntu lepiej i automatycznie dostosuje swoją konfigurację do certyfikowanych urządzeń.

Domyślnie zainstalowany w Focal Fossa jest także tryb dla graczy, który optymalizuje zasoby na potrzeby rozgrywki. Dodano także możliwość uruchamiania gier w trybie pozwalającym na korzystanie z grafiki dyskretnej, a nie zintegrowanej. Przy okazji gier warto wspomnieć o usunięciu lwiej części 32-bitowych bibliotek w związku z porzuceniem wsparcia dla architektury i386. Wciąż jednak zapewniona została dostępność paczek niezbędnych do działania m.in. klienta Steam, WINE czy Lutrisa.

Nowości w nowym Ubuntu jest znacznie więcej. Nie będzie przesady, że jest to największe i najważniejsze wydanie tej dystrybucji od lat. Z pełną listą zmian można zapoznać się w nocie wydawniczej, także znaleźć można obrazy instalacyjne.