Z artykułu dowiesz się:

• Kim jest Product Owner
• Jaka jest rola PO w zespole scrumowym
• Co należy do obowiązków i zadać Product Ownera
• Ile zarabia Product Owner

Product Owner – wizjoner i strateg

Wyobraź sobie, że w Twojej firmie jest plan wdrożenia produktu. Ktoś ma już jakiś zamysł, może nawet są już szczegóły całego projektu. Wkrótce ma rozpocząć się proces twórczy. I co dalej? Czy ma to tak po prostu toczyć się swoim torem, co ma być, to będzie, czas pokaże, zobaczymy… Można i tak lub zupełnie inaczej, w bardziej uporządkowany i kontrolowany sposób. Właśnie wtedy na pokładzie pojawia się Product Owner.

Przypisuje się mu rolę wizjonera i stratega, jednocześnie też jest on głosem konsumenta. Nie ma on zwierzchnictwa nad innymi członkami zespołu scrumowego, ale jest jego ważnym elementem scalającym całą grupę, aby patrzyła w jednym kierunku. Product Owner zgodnie z definicją oficjalnego Scrum Guide to osoba reprezentująca klienta, mająca za cel maksymalizację wartości produktu. Brzmi trochę tajemniczo i mało konkretnie? To może inaczej! PO ma za zadanie zdefiniować wizję produktu, a następnie w przejrzysty sposób przekazać ją pozostałym członkom zespołu. Od niego zależy, czy ją zrozumieją i tym samym będą wiedzieć, jak ją realizować. Product Owner zarządza ponadto tzw. backlogiem produktu. Pod tym pojęciem rozumiemy listę funkcjonalności, które trzeba wdrożyć w ramach tego konkretnego projektu.

PO ma więc bardzo ważną rolę do odegrania. To on wytycza kierunek pracy, chociaż nie jest on ponad innych członków zespołu, jest równie ważny jak każda inna jednostka. Musi swój czas pracy podzielić pomiędzy kontakt z klientem, wszystkimi specjalistami zaangażowanymi w projekt i interesariuszami. Ostatecznie to od niego zależy, czy zespół dostarczy produkt spełniający biznesowe oczekiwania i wymagania klienta.

Czy PO jest członkiem tylko zespołu IT? No właśnie niekoniecznie. Tak było kiedyś, takie są jego początki. Obecnie zatrudnia się go też w firmach o zupełnie innych specjalizacjach. Jest potrzebny wszędzie tam, gdzie odbywa się jakiś proces twórczy, powstają nowe produkty i usługi. Jest on coraz bardziej doceniany w takich zespołach, dostrzega się korzyści z obecności takiej osoby, która pilnuje, aby finalna wersja produktu satysfakcjonowała klienta. O to przecież chodzi, prawda?

Product Owner jako członek zespołu scrumowego

Od początku. Scrum to metodologia należąca do Agile. Powstała z myślą o pracownikach IT i w większości przypadków jest realizowana właśnie w tych zespołach, chociaż pojawia się również w innych branżach. W Scrum chodzi o to, aby mieć stałą kontrolę nad procesem i jeszcze zanim pojawią się jakieś komplikacje, skutecznie je przewidywać i sobie z nimi radzić.

Zgodnie z założeniami tej metodyki pracę nad projektem dzielimy na etapy. Nie ma czegoś takiego, że wszystko płynie z prądem bez żadnej kontroli. To nie jest bieg w ciemno, a dobrze zaplanowana wyprawa. Każdy stale trzyma rękę na pulsie. Członkowie zespołu muszą wykazać się dużą otwartością, szczerością, komunikatywnością i wyrozumiałością. Na podstawie feedbacku, który jest udzielany na każdym etapie projektu, opracowywany jest dalszy plan działania. Dzięki temu odpowiednio wcześnie można uniknąć nieodwracalnych błędów. A jak w tym wszystkim odnajduje się Product Owner?

Odpowiada on za rozwój produktu i jego bieżące funkcjonowanie. Ma on kontakt ze wszystkimi kluczowymi jednostkami. Jest łącznikiem pomiędzy klientem, zespołem programistów i interesariuszami. Musi on posiadać umiejętności rozmowy z każdym z nich, wiedzieć, jak przekazać kluczowe informacje dotyczące zarówno produktu, jak też oczekiwań względem niego. Niezwykle istotne jest to, aby rozumiał cele biznesowe związane z powstającym produktem, wiedział konkretnie, po co, dla kogo i dlaczego. To wcale nie jest takie łatwe, szczególnie że PO musi się wpasować w scrumowe środowisko. A w Scrum Guide czytamy:

Scrum to uproszczone ramy postępowania (framework), które pomagają poszczególnym osobom, zespołom i organizacjom wytwarzać wartość poprzez adaptacyjne rozwiązywanie złożonych problemów.

Frameworki wyznaczają granice obszaru, wokół którego możemy się poruszać. Problem w tym, że nie mamy żadnych wskazówek, jak to robić. Do tego zespół scrumowy musi dojść sam, najczęściej po prostu metodą prób i błędów. PO troszczy się o to, aby w tych całych działaniach kluczowa wartość nie została zdegradowana do dalszego rzędu, dba o produkt – jego funkcjonowanie i rozwój.

Co do niego należy? Co właściwie robi PO?

Tak naprawdę spoczywa na nim ogromna odpowiedzialność. To on jest tą osobą, która ma niwelować dług technologiczny, a więc troszczyć się o to, aby unikać nieoptymalnych rozwiązań technologicznych, wdrażać tylko takie pomysły, które działają na korzyść projektu i firmy. PO również przekształca problemy interesariuszy w pozytywne doświadczenia użytkowników. Porządkuje działania i ustala priorytety – co robimy najpierw, co może poczekać, w jakiej kolejności wykonywać zadania, aby przyniosło to najlepsze efekty. Udziela zespołowi jasnych wytycznych, co, jak i kiedy. Pilnuje również, czy wszystkie prace przebiegają zgodnie z wcześniej ustalonym harmonogramem. Zapobiega ewentualnym opóźnieniom.

Zakres obowiązków Product Ownera jest bardzo szeroki. Konkretnie odpowiada on za:

• Sprecyzowanie wizji produktu, opracowanie strategii jego rozwoju z uwzględnieniem potrzeb i oczekiwań klienta
• Zarządzanie budżetem i zapobieganie długowi technologicznemu, to on dba o to, aby budżet przeznaczony na projekt został właściwie wykorzystany
• Ustalenie harmonogramu pracy nad produktem, czyli określenie jej poszczególnych etapów na podstawie dotychczasowych doświadczeń i dogłębnej analizy rynku
• Podział obowiązków pomiędzy członków zespołu, przydzielenie każdemu jego zadań do wykonania
• Nadzór nad pracą całego zespołu ze zwróceniem szczególnej uwagi, czy specjaliści pracują wystarczająco wydajnie i efektywnie
• Utrzymanie i aktualizację backlogu produktu, czyli listy wszystkich funkcji i cech, które mają znaleźć się w produkcie
• Testowanie produktu na poszczególnych etapach produkcji. Musi się on upewnić, że do klienta trafia produkt zgodny z jego oczekiwaniami
• Prezentację produktu klientowi i interesariuszom
• Analizę danych i postępów prac, które dotyczą przede wszystkim wydajności produktu

Czy i ja mogę być Product Ownerem?

Tak, jak nie każdy może być lekarzem czy budowlańcem, tak nie każdy może być Product Ownerem. Nie chodzi tylko o umiejętności, ale o wrodzone predyspozycje, każdy z nas jest stworzony do robienia czegoś innego.

Jeśli chodzi o PO, to na pewno objęcie tego stanowiska nie wymaga ukończenia konkretnych studiów. Mile widziane są oczywiście studia z zarządzania, ekonomii czy kreowania wizerunku i marketingu. Jeśli zależy Ci na pracy konkretnie w branży IT, to właśnie techniczne kierunki mogą Ci w tym pomóc. Nie jest to jednak warunek konieczny. Znacznie lepiej w CV wyglądają kursy i szkolenia ściśle związane z PO. Odbywają się one stacjonarnie lub zdalnie. Dobrze jest też mieć udokumentowaną wiedzę z zakresu Scrum, na pewno zwiększa to Twoje szanse.

Product Owner powinien bardzo dobrze znać firmę, w której pracuje lub będzie pracować. To kluczowe, ponieważ tylko w ten sposób jest w stanie zrozumieć zamysł, cel i wizję całego projektu. Musi być to osoba komunikatywna, która potrafi w sposób jasny i zrozumiały przekazać czasem trudne do wyjaśnienia pojęcia i założenia. Jednocześnie powinna być konkretna, zespół oczekuje krótkich, klarownych komunikatów, chce wiedzieć, co robić, a nie się domyślać, co do niego należy.

W pracy PO bardzo ważna jest też umiejętność trafnej oceny ryzyka. Bez wątpienia pracuje on pod presją czasu, ale to właśnie on ocenia, czy dana funkcjonalność, decyzja i kierunek będą tymi najlepszymi. Osoba odpowiednia na to stanowisko jest asertywna – stanowczo wyraża swoją opinię i nie ulega wpływom innym. Sprawnie podejmuje decyzje i szybko reaguje na ewentualne zakłócenia w pracy, aby ponownie wrócić ją na dobre tory. Często stanowisko to obejmuje osoba, która już jakiś czas pracuje w firmie i jest z nią dobrze zaznajomiona. W ten sposób unika się długich wdrożeń, bo przecież łatwiej jest zrozumieć podstawowe założenia, wizje i misje organizacji osobie, która już zna ją od kuchni, niż całkowicie świeżej jednostce.

Zarobki PO. Atrakcyjne warunki zatrudnienia

To, czy konkretna praca jest atrakcyjna, zależy od wielu czynników. Nie jest tajemnicą, że należą do nich też zarobki. Pracujemy po to, żeby zarabiać, w miarę możliwości jak najwięcej. Product Owner może liczyć na naprawdę dobre wynagrodzenie. Jak wynika z danych portalu Wynagrodzenie.pl, średnia pensja PO to 9 873 zł na rękę. Są też tacy, którzy dostają ponad 7 700 zł netto, jak i tacy, którym na konto co miesiąc spływa 12 600 zł.

Jeśli chodzi o to, kto najczęściej zajmuje to stanowisko, to w 62% są to mężczyźni. Panie w IT umacniają swoją pozycję, jednak wciąż jest ich mniej niż panów. Jest jednak optymistyczna wizja, że wkrótce te szanse zostaną wyrównane. Z portalu Wynagrodzenie.pl dowiadujemy się również, na jakie benefity może liczyć Product Owner. Na pierwszym miejscu jest to praca zdalna, potem prywatna opieka medyczna, a czołówkę zamykają karnety na siłownie i do klubów fitness. PO zatrudniani są też na różnych warunkach. Często jest to umowa o pracę, chociaż w branży IT popularne jest też samozatrudnienie. Aby wyjść na tym najkorzystniej, warto rozważyć kilka opcji, jeśli oczywiście pracodawca daje możliwość wyboru.

PO ma naprawdę ciężki orzech do zgryzienia. To praca niezwykle rozwojowa i kreatywna, ciągle coś się dzieje i nie można narzekać na brak wrażeń. Jednocześnie jest to związane z gigantycznie odpowiedzialnymi zadaniami, przecież to od Product Ownera zależy, czy produkt zadowoli klienta, a cały projekt zakończy się powodzeniem.