Nowa stabilna wersja Debiana to nieczęste zjawisko więc szybciutko zobaczmy co z sobą przynosi „strzał w dziesiątkę”.

Ponad dwa lata pracy nad tą wersją

Po 2 latach, 1 miesiącu i 9 dniach rozwoju, Debian doczekał się swojej nowej, stabilnej wersji 11 (nazwa kodowa: bullseye). Będzie ona wspierana przez następne 5 lat przez Debian Security oraz zespół wsparcia długoterminowego Debiana.

Debian 11 bullseye jest dostarczany z kilkoma aplikacjami i środowiskami desktopowymi. Obecnie obejmuje między innymi środowiska graficzne:

• Gnom 3.38,
• Plazma KDE 5.20,
• LXDE 11,
• LXQt 0,16,
• MAT 1.24,
• Xfce 4.16.

Mamy też liczne, zaktualizowane pakiety oprogramowania (ponad 72% wszystkich pakietów w poprzedniej wersji), takie jak:

• Apache 2.4.48
• BIND DNS Server 9.16
• Calligra 3.2
• Cryptsetup 2.3
• Emacs 27.1
• GIMP 2.10.22
• GNU Compiler Collection 10.2
• GnuPG 2.2.20
• Inkscape 1.0.2
• LibreOffice 7.0
• Linux kernel 5.10 series
• MariaDB 10.5
• OpenSSH 8.4p1
• Perl 5.32
• PHP 7.4
• PostgreSQL 13
• Python 3, 3.9.1
• Rustc 1.48
• Samba 4.13
• Vim 8.2

To wydanie zawiera ponad 11 294 nowych pakietów, co daje łącznie 59 551 pakietów. 9519 pakietów zostało oznaczonych jako przestarzałe i w konsekwencji usunięte. 42 821 pakietów zostało zaktualizowanych a 5 434 pakietów pozostało bez zmian.

Istotne nowości

Bullseye jest pierwszym wydaniem Debiana, które dostarcza jądro Linuksa z obsługą systemu plików exFAT i domyślnie używa go do montowania systemów plików exFAT. Dlatego też nie trzeba już używać implementacji systemu plików w przestrzeni użytkownika, za co odpowiadał do tej pory pakiet exfat-fuse. Narzędzia do tworzenia i sprawdzania systemu plików exFAT znajdują się w pakiecie exfatprogs.

Większość nowoczesnych drukarek jest w stanie korzystać z drukowania i skanowania bez sterowników, w szczególności bez konieczności stosowania sterowników specyficznych dla dostawcy (często nie jest to wolne oprogramowanie). Bullseye zawiera nowy pakiet, ipp-usb, który wykorzystuje niezależny od producenta protokół IPP-over-USB obsługiwany przez wiele nowoczesnych drukarek. Dzięki temu urządzenie USB może być traktowane jak „zwykłe” urządzenie sieciowe. Oficjalny, „bezsterownikowy” backend SANE jest dostarczany przez sane-escl w libsane1, który używa protokołu eSCL.

Systemd w bullseye domyślnie aktywuje funkcję stałego loggowania z niejawnym powrotem do pamięci nietrwałej. Dzięki temu użytkownicy, którzy nie używają żadnych specjalnych funkcji, mogą po prostu odinstalować tradycyjne loggery i przełączyć się na korzystanie tylko z systemd.

Chiński, japoński, koreański ale także wiele innych języków ma teraz nową metodę wprowadzania Fcitx 5, która jest następcą popularnego Fcitx4 i oferuje między innymi znacznie lepszą obsługę dodatków Wayland (będącym domyślnym menedżerem wyświetlania).

Debian Med i COVID-19

Zespół Debian Med bierze udział w walce z COVID-19 poprzez tworzenie paczek z oprogramowaniem służącym do badania wirusa na poziomie sekwencji DNA i do walki z pandemią za pomocą narzędzi stosowanych w epidemiologii. Prace mają być kontynuowane z naciskiem na narzędzia uczenia maszynowego dla obu tych dziedzin. Debian Med Blend posiada szereg aplikacji o krytycznym znaczeniu dla wydajności, które obecnie korzystają już z SIMD Everywhere. Aby korzystać z pakietów obsługiwanych przez zespół Debian Med należy zainstalować metapakiety o nazwie med-*, które są w wersji 3.6.x.

Zachwalają jak mogą

Zespół Debiana twierdzi, że dzięki tak szerokiemu wyborowi pakietów i tradycyjnej obsłudze szerokiej architektury, Debian po raz kolejny pozostaje wierny swojemu celowi, jakim jest uniwersalny system operacyjny. Ma on nadawać się do wielu różnych zastosowań w ramach pracy w IT: od komputerów stacjonarnych po netbooki; od serwerów deweloperskich po systemy klastrowe; dla serwerów baz danych, sieci i pamięci masowej. Jednocześnie dodatkowe działania związane z zapewnieniem jakości, takie jak automatyczna instalacja i testy aktualizacji dla wszystkich pakietów w archiwum Debiana, powinny sprawić, że bullseye zaspokoi wysokie oczekiwania użytkowników dotyczące tego kolejnego, stabilnego wydania Debiana.

Faktem jest, że obsługiwanych jest łącznie aż dziewięć architektur: 64-bit PC / Intel EM64T / x86-64 (amd64), 32-bit PC / Intel IA-32 (i386), 64-bit little-endian Motorola/IBM PowerPC (ppc64el), 64-bitowy IBM S/390 (s390x), ARM, armel i armhf dla starszego i nowszego sprzętu 32-bitowego, plus arm64 dla 64-bitowej architektury AArch64 oraz dla architektur MIPS, mipsel (little-endian) dla 32-bitowego sprzętu i architektura mips64el dla 64-bitowego sprzętu little-endian.

Aktualizacja

Uaktualnienie do Debiana 11 z poprzedniego wydania, Debian 10 (buster) dokonuje się automatycznie przez narzędzie do zarządzania pakietami apt. W przypadku bullseye pakiet bezpieczeństwa nosi teraz nazwę bullseye-security, a użytkownicy powinni odpowiednio dostosować swoje pliki listy źródeł APT podczas aktualizacji.