W dobie coraz większej kontroli rządu irańskiego nad Internetem oraz coraz bardziej intensywnej cenzury, nowa aplikacja Nahoft ma dać Irańczykom swobodę wypowiedzi. Ale to wcale nie jest komunikator.
Nahoft to w języku Farsi „ukryte”
Program jest w istocie narzędziem szyfrującym, które zamienia do 1000 znaków tekstu Farsi w zlepek przypadkowych słów. Irańczycy będą mogli wysłać ten swoisty melanż do znajomego za pośrednictwem dowolnej platformy komunikacyjnej - Telegramu, WhatsAppa, Signala czy Google Chat itp. - a następnie uruchomić go przez Nahoft na swoim urządzeniu, aby odszyfrować to, co tak naprawdę zostało przekazane.
Nahoft, udostępniony w zeszłym tygodniu w Google Play przez United for Iran, grupę działającą na rzecz praw człowieka i wolności obywatelskich z siedzibą w San Francisco, jest przeznaczony do generowania zakodowanych wiadomości ale aplikacja może również szyfrować komunikaty i osadzać je niezauważalnie w plikach graficznych (jest to technika znana jako steganografia). Odbiorcy korzystają następnie z Nahoft, aby wydobyć ukrytą wiadomość z pliku graficznego.
Czemu Nahoft miałby być użyteczny skoro są inne rozwiązania?
Owszem, Irańczycy mogą korzystać z aplikacji szyfrujących typu end-to-end, takich jak WhatsApp, ale Nahoft, który jest oprogramowaniem otwartym, ma w zanadrzu kluczową funkcję przewidzianą na wypadek, gdyby te aplikacje nie były dostępne. Irański reżim wielokrotnie fundował swojemu narodowi niemal całkowite przerwy w dostępie do Internetu w poszczególnych regionach lub w całym kraju, w tym na przykład przez cały tydzień w listopadzie 2019 roku.
Nawet więc bez łączności, jeśli tylko masz już uprzednio pobrany Nahoft, nadal możesz go używać lokalnie na swoim urządzeniu. Wprowadzasz wiadomość, którą chcesz zaszyfrować, a aplikacja zwraca zakodowaną wiadomość w języku farsi. Teraz można napisać ten ciąg pozornie przypadkowych słów w liście lub przeczytać go innemu użytkownikowi Nahoft przez telefon, a odbiorca może wprowadzić go do swojej aplikacji ręcznie, aby zobaczyć, co naprawdę nadawca chciał powiedzieć.
Firuzeh Mahmoudi, dyrektor wykonawcza organizacji United for Iran, która przeżyła rewolucję irańską w 1979 roku i opuściła kraj w wieku 12 lat, zauważa:
Kiedy Internet przestaje działać w Iranie, ludzie nie mogą komunikować się ze swoimi rodzinami w kraju i poza nim, a dla aktywistów czas zatrzymuje się w miejscu. Rząd coraz bardziej zmierza w kierunku filtrowania warstwowego, zakazując różnych platform cyfrowych i próbując znaleźć alternatywę dla międzynarodowych usług, takich jak media społecznościowe. To nie wygląda dobrze; to kierunek, którego zdecydowanie nie chcemy widzieć. I na to odpowiedzią jest nasza aplikacja.
Technikalia
Programiści grupy podjęli wszelkie możliwe środki ostrożności. Na przykład, losowe słowa, które aplikacja generuje, są specjalnie zaprojektowane tak, aby wydawały się niepozorne i łagodne. Użycie prawdziwych słów zmniejsza prawdopodobieństwo, że skaner treści oznaczy zakodowane wiadomości jako niepożądane. Badacze United for Iran współpracowali z Operator Foundation, aby potwierdzić, że dostępne obecnie narzędzia skanujące nie wykrywają algorytmu szyfrowania używanego do generowania zakodowanych słów. Dzięki temu jest mniej prawdopodobne, że cenzorzy będą w stanie wykryć zakodowane wiadomości i stworzyć filtr do ich blokowania.
Użytkownik może ustawić kod dostępu potrzebny do otwarcia Nahoft i ustawić dodatkowy „kod zniszczenia”, który po wprowadzeniu wymaże wszystkie dane z aplikacji.
SHOMA nie pomoże rządowi?
Paradoksalnie Iran jest bardzo dobrze skomunikowanym krajem. Ponad 57 milionów z jego 83 milionów obywateli korzysta z Internetu. Ale w ostatnich latach rząd tego kraju był niezwykle skoncentrowany na rozwoju ogromnej sieci kontrolowanej przez państwo, znanej jako „Narodowa Sieć Informacyjna” lub SHOMA. W coraz większym stopniu daje to rządowi możliwość filtrowania i cenzurowania danych oraz blokowania określonych usług, od sieci społecznościowych po narzędzia takie jak serwery proxy czy VPN.
Dlatego właśnie Nahoft został celowo zaprojektowany jako aplikacja, która działa lokalnie na urządzeniu użytkownika, a nie jako platforma komunikacyjna. W przypadku całkowitego zamknięcia Internetu, użytkownicy będą musieli mieć już pobraną aplikację, aby móc z niej korzystać. Ale dla rządu irańskiego zablokowanie Nahoft będzie trudne tak długo jak długo Google Play jest dostępne w Iranie. Ponieważ ruch w Google Play jest szyfrowany, irański nadzór nie może zobaczyć, jakie aplikacje pobierają użytkownicy.
Popularność
Jak dotąd Nahoft został pobrany 4300 razy. Jest możliwe, że irański rząd w końcu stworzy swój własny sklep z aplikacjami i zablokuje międzynarodowe oferty, ale na razie taka możliwość wydaje się odległa. W Chinach na przykład, Google Play jest zakazane na rzecz oferty chińskich gigantów technologicznych, takich jak Huawei czy „kuratorskiej” wersji iOS App Store.
